[Advies van Toppy] Schuldsaldoverzekering: alles wat je moet weten

Sluit je een hypothecaire lening voor je woning af? Dan ga je normaal gezien ook een schuldsaldoverzekering aan. Met een schuldsaldoverzekering zijn je geliefden beschermd in het geval van jouw overlijden. Kom hier meer te weten over wat zo’n verzekering is en hoeveel je er precies voor betaald.

Wat is een schuldsaldoverzekering?

Definitie: De schuldsaldoverzekering (SSV) is een overlijdensverzekering die wordt afgesloten in combinatie met een hypothecaire lening voor de aankoop van een onroerend goed. Het doel ervan is om jouw familie en je bank te beschermen in het geval van jouw overlijden voor de lening is afbetaald.

In geval van jouw overlijden neemt jouw verzekeraar dan het zogenoemde openstaande saldo over, dit is het bedrag van de nog niet afgeloste hypothecaire lening. Dankzij deze verzekering bespaar je dus jouw nabestaanden van financiële zorgen omdat de schuld niet op hun schouders komt te vallen. Hoewel deze verzekering optioneel is, wordt deze ten zeerste aanbevolen en kan het soms een verlaging van de hypotheekrente opleveren als deze verzekering word verleend door de bank of zijn verzekeringspartner.

Moet je jouw schuldsaldoverzekering en hypothecaire lening bij dezelfde financiële instelling afsluiten?

Het is niet verplicht om je schuldsaldoverzekering en hypothecaire lening bij dezelfde bank af te sluiten. De meeste financiële instellingen geven je echter een betere rentevoet als je bij hen ook je verzekeringen afsluit. Toch is het aan te raden om de offertes van verschillende verzekeraars te vergelijken om te kijken of het niet goedkoper is om je schuldsaldoverzekering – dit geldt eigenlijk ook voor je brandverzekering – elders af te sluiten. Zo kan je kijken of het niet te moeite loont om een iets hogere rente te betalen als je bij een andere instelling een goedkopere verzekering kan afsluiten.

Wat dekt een schuldsaldoverzekering?

Met een schuldsaldoverzekering wordt het openstaande bedrag van jouw hypothecaire lening volledig of gedeeltelijk afgelost bij je overlijden. Welk bedrag beschermd is, hangt af van de dekking die je kiest. Er bestaan vier soorten dekkingen:

1. Beide partners hebben een dekking van 200% doormiddel van 100% + 100%: je bent volledig gedekt. In geval van overlijden van een van de twee, zal het resterende bedrag volledig worden gedekt door de woningverzekering en zal de andere worden vrijgesteld van enige schuld. Dit is de formule die doorgaans door de meeste kredietnemers wordt gekozen. Als de tweede partner voor het einde van de kredietovereenkomst komt te overlijden, zal de tweede schuldsaldoverzekering niets betalen omdat de gehele lening al is afbetaald.
2. 50% + 50%: dit betekent dat jij en jouw partner elk 50% verantwoordelijk zijn voor het geleende bedrag. In geval van overlijden van een van jullie, blijft de ander zijn eigen helft van de hypothecaire lening betalen, terwijl de andere 50% voor rekening van de verzekeraar komt.
3. 100% voor mensen die alleen kopen: je bent dan 100% verzekerd in geval van problemen.
4. Aangepaste formule: je gaat samen met de financiële instelling kijken naar beide inkomens en op basis daarvan een percentage afspreken dat gedekt is. Voorbeeld: de formule 75% + 25% kan worden gekozen voor deeltijdwerk. De betrokken werknemer zou dus slechts 25% van de hypotheek betalen in geval van overlijden van de partner. Echter, als hij degene is die komt te overlijden, dan zou de andere nog steeds de resterende 75% moeten betalen.

Je kan jou ook afvragen: hoeveel dekking moet ik nemen? Veel Belgische huishoudens nemen elk een schuldsaldoverzekering op hun naam. Aan de andere kant is dit niet noodzakelijk. Zo kan één enkele schuldsaldoverzekering beiden partners tegelijk dekken: ongeacht wie als eerste overlijdt, neemt de verzekeraar de hypotheeklening over. Of dit in zijn geheel of gedeeltelijk gebeurt, hang af van de gekozen formule. Dit hoeft niet alleen voor koppels zo te zijn. Ook vrienden, familieleden, enz. kunnen samen deze verzekering aanvragen. 

Is elk risico verzekerd?

Niet elk overlijden wordt gedekt door een schuldsaldoverzekering. Elke verzekeraar stelt een andere lijst op, maar onderstaande risico’s worden bij geen enkele instelling gedekt:

• Overlijden door zelfmoord binnen het eerste jaar van het contract.
• Overlijden door moord of geweld door de verzekeringnemer zelf of door de begunstigde.
• Overlijden door deelname aan oorlogen.

Deze lijst is niet exhaustief en is dus afhankelijk van verzekeraar tot verzekeraar.

Hoe wordt de premie van je schuldsaldoverzekering bepaald?

De hoogte van de verzekeringspremie is voor iedereen anders. Er zijn verschillende factoren die de premie bepalen:

• Het verzekerde bedrag: Hoe hoger de hypotheeklening, hoe hoger de verzekeringspremie.
• De duur en rentevoet van het krediet: Hoe langer de looptijd en hoe hoger de rente, hoe meer de premie zal stijgen.
• De leeftijd waarop het contract is getekend: Hoe ouder je bent, hoe groter de kans dat je overlijdt tijdens het verzekeringscontract. Omdat verzekeraars zichzelf moeten beschermen, wordt het premiebedrag verhoogt als je ouder bent. De meeste banken hanteren een maximumleeftijd van 65 jaar voor het afsluiten van een schuldsaldoverzekering.
• Gezondheidstoestand en (potentiële) gezondheidsrisico’s: Mensen met een slechte gezondheid, een ernstige ziekte, overgewicht of mensen die roken, hebben helaas een hoger risico om eerder te overlijden. Dit verhoogt de risico’s voor de verzekeraar, die zich deels beschermt door het premiebedrag te verhogen. Verzekeraars kunnen een persoon weigeren, maar moeten hun beslissing dan sterk beargumenteren.

Hoe betaal je de verzekeringspremie?

Er bestaan verschillende manieren om de premies van je schuldsaldoverzekering te betalen. Ten eerste kan je kiezen voor een eenmalige premie waarbij je de verzekeraar het totale bedrag meteen betaald. De totale premie is dan voordeliger, maar je moet wel een groot bedrag in één keer betalen.

Ten tweede kan je ook kiezen voor periodieke premies. Je betaalt je schuldsaldoverzekering dan af in termijnen van bijvoorbeeld elke maand, elk kwartaal of elk jaar. Bij deze vorm mag de premie wel maximaal twee derde van de looptijd van de hypothecaire lening bedragen. Indien de looptijd bijvoorbeeld 20 jaar bedraagt, moet de premie binnen de eerste 13 jaar worden terugbetaald.

Ten slotte kan je ook kiezen voor een risicopremie. Je betaalt dan elk jaar een bedrag en dat bedrag varieert gedurende de looptijd in functie van je leeftijd, het resterende bedrag, de rentevoet en dergelijke. Deze premie betaal je gedurende de hele looptijd van het woonkrediet.

Niet alle verzekeraars bieden alle soorten premies. Het is een goed idee om aan je verzekeraar een berekening van de verschillende opties te vragen zodat je het prijsverschil kan zien en op basis daarvan kan beslissen welke je kiest.

Kan ik een schuldsaldoverzekering fiscaal inbrengen?

Wat het belastingvoordeel voor de schuldsaldoverzekering en de woonlening betreft, is er de afgelopen jaren heel wat verandert in ons land. Zo is de aankoop van een eerste en eigen woning (en de daaraan gekoppelde schuldsaldoverzekering) een regionale bevoegdheid. In Brussel en Vlaanderen krijg je bijvoorbeeld niet langer een fiscaal voordeel wanneer je jouw eerste en eigen woning koopt. In Wallonië bestaat er wel nog een belastingvoordeel. Opvallend: wie een tweede woning koopt in ons land geniet wel nog van een fiscaal voordeel omdat dit ook een federale bevoegdheid is.

Mensen die een woonkrediet en schuldsaldoverzekering afsloten voor 1 januari 2020 kunnen nog altijd genieten van de Vlaamse woonbonus en de premie van hun schuldsaldoverzekering dus nog altijd fiscaal inbrengen. Voor wie echter na 2020 een woonlening en schuldsaldoverzekering afsluit, zijn de fiscale voordelen verleden tijd. Toch is het nog mogelijk om de premies van jouw schuldsaldoverzekering fiscaal aan te geven in de korf van pensioensparen. De kapitaalaflossingen en de premie voor een schuldsaldoverzekering kunnen je een vermindering voor het langetermijnsparen van 30% opleveren (voor bedragen tot € 990) of 25% (voor bedragen tussen € 990 en € 1.270).

Is het echt interessant om een schuldsaldoverzekering fiscaal in te brengen?

Fiscaal gezien is het niet meer zo interessant om een schuldsaldoverzekering in te brengen in vergelijking met vroeger toen de woonbonus nog bestond. Als je jouw premies in de belastingaangifte vermeldt, moet je weten dat het uitgekeerde bedrag bij overlijden belast zal worden. Als je wilt dat jouw nabestaanden een zo groot mogelijk bedrag ontvangen, kan het interessant zijn om de premies niet fiscaal in te brengen.

Voorts is het belangrijk om te vermelden dat wanneer je al aan langetermijnsparen doet, de kans klein is dat je de premies van jouw schuldsaldoverzekering en afbetaling van je woonlening (voor jouw tweede woning) fiscaal kan inbrengen. Het belastingvoordeel voor het langetermijnsparen en de hypothecaire lening voor jouw tweede woning zitten namelijk in dezelfde fiscale korf. Wie een eerste woning koopt in Vlaanderen of Brussel kan probleemloos aan langetermijnsparen doen. Er geldt immers geen belastingvoordeel meer in die regio’s.