Een eigen zaak: het is een droom voor velen onder ons. Zelfs de coronapandemie kan de ambities niet klein krijgen. Zo werden in 2020 1,1% meer eenmanszaken en vennootschappen opgericht dan het jaar daarvoor (bron: VLAIO). De financiering is echter waar in veel gevallen het schoentje wringt. Er bestaat namelijk veel onduidelijkheid over financiering voor zakelijke doeleinden. Het vereiste bedrag varieert natuurlijk: wie een restaurant of winkel wil starten, heeft veel meer kosten dan wie als zelfstandig IT consultant aan de slag wil gaan. De huur van een pand, materiaal, bedrijfswagens … De kosten lopen snel op. Wil je weten welke mogelijkheden er zijn om deze te financieren? We zetten de opties en voorwaarden op een rijtje.
De startlening en andere subsidies voor starters
Wil je een eigen zaak starten, maar beschik je niet over voldoende financiële middelen? Dan kun je de startlening van PMV/z overwegen. Deze lening is bestemd voor starters, wat betekent dat je je zelfstandige activiteit nog niet langer dan vier jaar uitoefent of er sprake is van een onderbreking van minstens twee jaar sinds je activiteit als zelfstandige in hoofdberoep, bijvoorbeeld omdat je in loondienst of werkzoekende was. Let ook op de aanvullende voorwaarden, die op de website worden beschreven. Het maximale bedrag dat je kunt lenen is het kleinste bedrag van deze twee: vier keer je eigen inbreng of € 100.000. De minimale looptijd van de startlening is drie jaar en deze mag maximaal een looptijd van tien jaar hebben.
Daarnaast biedt de Vlaamse Overheid ook andere steunmaatregelen voor starters. Een daarvan is cofinanciering, waarbij je een achtergestelde lening van € 350.000 kunt bekomen. Zoals de naam al doet vermoeden, is deze lening in combinatie met een lening bij een bank of ander investeringsfonds. De looptijd moet, net zoals bij de startlening, tussen drie en tien jaar liggen.
Startkapitaal lenen bij de bank en risicokapitaal
Je kunt er ook voor kiezen om een lening voor ondernemers bij een bank aan te gaan. De bank evalueert je aanvraag en bepaalt onder welke van deze twee categorieën jouw ondernemingsplan valt: ondernemingen met een solide plan, waarbij je een deel met je eigen inbreng financiert, en ondernemingen die als risicovol worden beschouwd. In het eerste geval kunnen de banken ervoor kiezen om je een lening toe te kennen. Het geleende bedrag is in functie van hoeveel geld je nodig hebt voor de opstart en hoeveel geld je zelf kunt inbrengen. De voorwaarden verschillen tussen de banken, dus het is belangrijk dat je verschillende banken vergelijkt.
Wanneer banken de financiering van je zaak te risicovol vinden, bijvoorbeeld omdat je niet voldoende waarborgen kunt voorleggen of omdat het verdienmodel niet overtuigend genoeg is, dan moet je je richten op risicokapitaal. Dit kan afkomstig zijn van risico-investeerders of publieke durfkapitaalfondsen. De investeerders verwachten een rendabiliteit die hoger dan gemiddeld ligt en verkopen hun aandelen in de zaak meestal na drie tot vijf jaar. Het is dus belangrijk dat je met je ondernemingsplan kunt aantonen hoe je verwacht omzet te maken en hoeveel je verwacht dat je zaak zal groeien.
Een persoonlijke lening
Hoewel een persoonlijke lening in de eerste plaats niet bedoeld is voor zakelijke doeleinden, kan deze lening toch nuttig zijn voor het financieren van een gedeelte van de opstartkosten. Het grote voordeel is dat je in dat geval geen ondernemingsplan moet voorleggen. Je moet echter rekening houden met een hogere rentevoet dan bij leningen die zijn gericht op ondernemers en starters. Banken zullen uiteraard je financiële situatie beoordelen en enkel een lening toekennen als ze zich ervan kunnen verzekeren dat je het geleende bedrag kunt terugbetalen.
Een winwinlening
Willen vrienden of familie in je zaak investeren? Dan kun je een winwinlening overwegen voor het financieren van je nieuwe bedrijf. Dit heeft namelijk voordelen voor zowel jou als de persoon of personen die in je idee investeren. De kredietgever krijgt namelijk een interessant belastingvoordeel van 2,5% op het geïnvesteerde bedrag. De winwinlening loopt tussen vijf en tien jaar en heeft een rentevoet tussen 0,875% en 1,75%. Het nadeel van een winwinlening is echter dat je zelf op zoek moet gaan naar een kredietgever. Er zijn tegenwoordig echter verschillende platformen waar startende ondernemers en kredietgevers elkaar kunnen vinden.
Je eigen geld
Dit is uiteraard de veiligste en goedkoopste manier om je onderneming te financieren. Zelfs als je niet alle kosten met eigen inbreng kunt betalen, is het belangrijk om ernaar te streven ten minste een deel van je zaak zelf te financieren. Dit is overigens een vereiste voor het verkrijgen van een lening voor je bedrijf bij een bank: afhankelijk van de voorwaarden van de bank, moet je zo’n 15% zelf betalen. Het financieren van (een deel van) je zaak met je eigen geld kan op een zeer brede manier begrepen worden. Ook inbreng in natura telt mee, bijvoorbeeld als je al over een gebouw of wagen(s) beschikt. Bij het opstarten van een zaak is het van groot belang dat je niet alleen op de korte termijn, maar ook de lange termijn denkt. Wanneer je je eigen geld gebruikt, moet je dus goed overwegen of dit zal volstaan om meerdere jaren te dekken of als je na een jaar op zoek moet naar investeerders of andere financieringsmogelijkheden.
