Of je nu net gestart bent met je eerste job of je plots een conflict hebt met jouw werkgever, iedereen heeft zich wel al eens afgevraagd waarom ze lid zouden worden van een vakbond. Hoewel het niet verplicht is om je aan te sluiten, kunnen er wel enkele voordelen voor jou zijn. Al bestaan er natuurlijk ook nadelen. Wij zetten de verschillende argumenten op een rij.
Een vakbond vertegenwoordigt de belangen van werknemers en werkzoekenden. Meer dan drie miljoen Belgen zouden aangesloten zijn bij een vakbond. Dat is meer dan de helft van de werkende bevolking. De meeste van hen zijn lid bij een van de drie grootste vakbonden in België:
- Het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV)
- Het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV)
- De Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België (ACLVB)
Maar waarom worden ze lid van een vakbond?
De voordelen van een vakbond
Wanneer alles goed gaat in jouw bedrijf, zal je misschien niet veel merken van de voordelen van een vakbond. Hun taak bestaat er namelijk uit om in naam van hun leden te onderhandelen met de werkgever over de collectieve arbeidsvoorwaarden, zoals hun loon, werktijden, werkomstandigheden, rechten en plichten, … En dat gebeurt natuurlijk pas als er ontevredenheid heerst. Ook bij ontslagen, sluitingen of reorganisaties zullen ze over de rechten van hun leden waken.
Toch kan een vakbond je ook heel wat persoonlijke voordelen opleveren. Zo kan je bij hen terecht voor:
- Informatie en advies over je werk, rechten, arbeidscontract of studentenjob
- Ondersteuning en advies bij conflicten op je werk
- Juridische hulp als je conflict voor de arbeidsrechtbank gaat verschijnen
- Loopbaanbegeleiding
- Hulp bij het invullen van je belastingen
- Al je vragen over de berekening van je loon, belastingen, pensioen, …
- De opmaak van je werkloosheidsdossier als je werkloos wordt
- De uitbetaling van je werkloosheidsuitkering, inschakelingsuitkering en jeugdvakantie
- Opleidingen als je werkloos bent
- Informatie over je pensioen en het bedrag dat je zal ontvangen
- Een stakingsvergoeding wanneer je staakt
- Kortingen op allerlei sociale activiteiten
- Een premie bij een huwelijk, geboorte, adoptie of pensioen
- Een syndicale premie waardoor je jouw lidgeld volledig of gedeeltelijk terugkrijgt (in de meeste bedrijven)
Goed om te weten: Je hoeft niet aangesloten te zijn bij een vakbond voor de uitbetaling van je uitkeringen. Daarvoor kan je namelijk ook gratis terecht bij de Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW).
De nadelen van een vakbond
Hoewel lid worden van een vakbond je dus heel wat voordelen kan opleveren, zien anderen ook enkele nadelen.
Zo loopt het lidgeld wel snel op als je geen beroep moet doen op de hulp van de vakbond. Bij de drie grootste vakbonden betaal je telkens ongeveer 17 euro per maand als voltijdse werknemer. Dat is ongeveer 200 euro op jaarbasis. Het exacte bedrag hangt af van of je werkt, werkloos, gepensioneerd of arbeidsongeschikt bent, of je voltijds of deeltijds werkt, en de sector waarin je werkt. Ben je student of starter? Dan kan je jou respectievelijk gratis of tegen een voordelig tarief aansluiten bij een vakbond.
Daarnaast spreekt een vakbond ook in naam van een grote groep mensen. Misschien delen zij wel een mening waar jij niet volledig achterstaat? Ongewild verdedig jij als vakbondslid dus wel dat bepaalde standpunt.
Verder ziet niet iedereen de vakbond graag komen. Zeker bij stakingen kunnen ze een grote impact hebben op de werking van het bedrijf en de samenleving in het algemeen. En wanneer er effectief iets bereikt wordt door de onderhandelingen, profiteren heel wat niet-leden daar natuurlijk ook van mee. Waarom zou jij dan moeten betalen en lid worden?
Conclusie
Met een vakbond kan je betere collectieve arbeidsvoorwaarden bekomen en zelf voordeel halen uit hun advies en ondersteuning op verschillende vlakken. Betaal je echter maandelijks lidgeld aan een organisatie waar je eigenlijk geen beroep op doet of de mening niet van deelt? Dan is lid worden van een vakbond waarschijnlijk niet zo een goed idee voor jou. Alles hangt af van jouw visie en prioriteiten.
