Het klinkt allemaal heel makkelijk. Even een lening afsluiten bij de bank omdat u een nieuwe auto wilt aanschaffen of een verre reis wilt financieren. Na goedkeuring van uw aanvraag tekent u een leningsovereenkomst en het bedrag staat binnen de kortste keren op uw rekening. Maar misschien loopt het toch niet helemaal zoals u wil. Wat zijn eigenlijk uw rechten bij een leningsovereenkomst?
Elke kredietnemer is als consument beschermd door een aantal wettelijke bepalingen. Die laten u toe informatie te verzamelen, bedenktijd te nemen, uw mening omtrent de leningsovereenkomst te veranderen of uw lening zelfs vroeger terug te betalen.
Wanneer u een leningsovereenkomst wilt aangaan, begint het allemaal bij het vinden van de juiste informatie en het bekijken van de mogelijkheden. De kredietgevers zijn in deze fase verplicht om u correct en transparant te informeren over uw eventuele kredietaanvraag.Tijdens deze periode is het bovendien belangrijk dat u de kredietgever voorziet van alle nodige informatie over uw huidige situatie (persoonlijk, woon, werk, …). De bank moet immers zeker weten of u voldoende inkomen heeft en in een stabiele financiële situatie verkeert om te beslissen of u de lening al dan niet mag aangaan.
Lees ons artikel: Welke documenten heeft u nodig voor uw kredietaanvraag?
Laten we even vooruit denken in het proces. Alle documentatie is in kannen en kruiken en u hebt de leningsovereenkomst getekend. Dit betekent niet dat u onmiddellijk volledig vastzit aan uw lening. U bezit namelijk een aantal belangrijke rechten als kredietnemer, die we hieronder toelichten.
Herroepingsrecht
Na het afsluiten van de leningsovereenkomst heeft u een periode van 14 dagen om terug te komen op uw beslissing. Dit betekent dat u zonder kosten het contract mag annuleren. Hypotheekleningen vallen niet onder het herroepingsrecht. Hetzelfde geldt voor kredietovereenkomsten zonder interest waarbij u het krediet binnen twee maanden moet terugbetalen.
Mogelijkheid tot vervroegde afbetaling
Bij alle leningsovereenkomsten voor een consumentenkrediet heeft u de mogelijkheid om volledig of gedeeltelijk het nog verschuldigde bedrag vervroegd terug te betalen. Dit kan in principe op elk gewenst moment. Wel moet u tien dagen van tevoren een aangetekende brief naar de kredietgever sturen om de vervroegde terugbetaling aan te vragen.
Zie ook: U kan uw krediet niet meer afbetalen. Wat nu?
- 0,5% van het vervroegd terugbetaalde kapitaal als de termijn tussen de vervroegde terugbetaling en het overeengekomen einde van de overeenkomst niet meer dan één jaar bedraagt;
- 1% van het vervroegd terugbetaalde kapitaal als de termijn tussen de vervroegde terugbetaling en het overeengekomen einde van de overeenkomst méér dan een jaar bedraagt.
Deze vergoeding mag overigens nooit hoger zijn dan de rente die u nog zou moeten betalen als u niet vervroegd terugbetaalt.
Voor kredietopeningen, zoals bij een kredietkaart met kredietopening, mag geen enkele vergoeding worden gevraagd. De aard van een dergelijke overeenkomst houdt immers de verplichting in dat het totaal opgenomen bedrag wordt terugbetaald zonder dat er vastgestelde aflossingen worden opgelegd.
Recht op informatie gedurende uw leningsovereenkomst
De kredietgever is verplicht om u van informatie tijdens de looptijd van uw leningsovereenkomst te voorzien. Het gaat bijvoorbeeld over het voorleggen van de aflossingstabel. Die tabel toont uw maandelijkse aflossingen tot het einde van de looptijd van het krediet en laat duidelijk het onderscheid tussen wat u betaalt aan kapitaal en rente zien. De kredietgever moet u niet alleen informeren over het af te lossenbedrag, maar ook over het bedrag dat u al heeft betaald. Mocht de kredietgever enige wijzigingen omtrent uw leningsovereenkomst doorvoeren, dan moet hij u daarvan tijdig op de hoogte brengen.
Tijdelijke wijzigingen aanvragen
Als u echt even krap bij kas zit, kan het nodig zijn om een tijdelijke wijziging in uw leningsovereenkomst aan te vragen. U kan dan aan de kredietmaatschappij vragen om een tijdelijke oplossing te voorzien, of misschien stelt uw bankadviseur voor om samen met hem een andere mogelijkheid te zoeken. Deze oplossing kan bijvoorbeeld in het verschuiven van de deadline voor de maandelijkse betaling of in het aanpassen van de looptijd van de lening liggen. Als u een andere looptijd overeenkomt, dan zal het maandelijkse af te lossen bedrag kleiner worden.
Vroegtijdige beëindiging leningsovereenkomst
Een leningsovereenkomst wordt gesloten voor een bepaalde duur. De looptijd staat gelijk aan het aantal overeengekomen maandelijkse betalingen. U kan de leningsovereenkomst echter vroegtijdig beëindigen door het verschuldigde bedrag vervroegd te betalen, zoals hierboven toegelicht.
Zoals u ziet heeft u als kredietnemer dus behoorlijk wat rechten. Toch heeft u ook diverse plichten. Zo moet u bij het aangaan van het krediet de kredietgever voorzien van alle informatie die nodig is om te bepalen of de bank u een lening kan verschaffen. Wijzigt deze informatie tijdens de leningsovereenkomst, bijvoorbeeld een nieuw adres, dan moet u de kredietgever daar ook van op de hoogte brengen. Verder heeft u uiteraard een terugbetalingsplicht. De maandelijkse aflossingen moeten worden betaald op de vervaldag die is vastgelegd bij ondertekening van de leningsovereenkomst.